Waarom "groepsimmuniteit" niet mogelijk is
Op 16 maart 2020 werd bekendgemaakt dat van een lockdown als wijze van beheersing van deze crisis wordt afgezien. De toespraak op de nationale televisie was een kopie van het bericht dat al eerder op de site van het RIVM was geplaatst. Daar was te lezen dat niet voor een lockdown zou worden gekozen. Het concept van "groepsimmuniteit" werd als argument gebruikt om de gekozen tactiek te verantwoorden. Een deel van de bevolking waardeert de manier waarop de boodschap is gebracht ("geruststellend"), zonder te beseffen wat de bedoeling is.
Groepsimmuniteit houdt in dat minstens 60% van de bevolking geïnfecteerd dient te worden om de rest dekkende bescherming te bieden. Alleen onder toepassing van gecontroleerde methodiek kan groepsimmuniteit worden bereikt. Dat betekent dat een vaccin zal moeten worden verstrekt om de minimale dekking van 60% te kunnen bieden. De testfase voor vaccin mRNA-1273 vergt echter de nodige tijd: naar verwachting zal de test op menselijke proefpersonen op 1 juni 2021 worden afgerond. Groepsimmuniteit voor SARS kan niet worden bereikt door mensen ongecontroleerd bloot te stellen aan de pathogenen, omdat de meerderheid van de gemeenschap er nog geen immuniteit voor heeft ontwikkeld én omdat de (langetermijn)complicaties te ernstig zijn. Dat maakt dat groepsimmuniteit voor SARS-CoV-2 niet mogelijk is.
Een bezwaarlijk concept
Het concept dat enige tijd geleden is voorgesteld door het RIVM en op 16 maart werd voorgelezen door de premier, gaat geheel tegen dit medische principe van gecontroleerde opbouw van groepsimmuniteit in: de bevolking wordt 'at random' onderdeel van de proef, zonder dat een hypothese is gesteld. Zonder zorgvuldig ontwikkeld medisch beleid komt de lijn neer op 'we zien wel hoe de bevolking de ziekte doorstaat'. De bevolking willekeurig onderdeel laten zijn van een ongecontroleerde tactiek gericht op het verwerven van "groepsimmuniteit" is bezwaarlijk: de complicaties die worden veroorzaakt door infectie, kunnen ernstig en irreversibel zijn. Bovendien zal de ziekenhuiscapaciteit niet tegemoet kunnen komen aan het aantal patiënten dat gemiddeld drie weken lang op de Intensive Care Unit behandeld zal moeten worden.
Het voorgestelde concept neemt tot uitgangspunt dat voornamelijk personen zonder comorbiditeit bijdragen aan het opbouwen van groepsimmuniteit. Personen zonder medische voorgeschiedenis zouden minder getroffen worden door infectie met SARS-CoV-2. Die opvatting is in het geval van COVID-19 een misser: ook jonge personen zonder onderliggend medisch lijden worden ernstig getroffen door de ziekte.
Wees eerlijk over de risico's, in plaats van valse geruststelling te bieden
Wat niet werd benoemd: met ongecontroleerde blootstelling van de bevolking aan SARS-CoV-2 wordt een gok gewaagd en de inzet is mensenlevens. Of het lukt om daarmee een deel van de bevolking te beschermen, is hoogst twijfelachtig. Er wordt aangenomen dat jongere patiënten zonder medische geschiedenis er nagenoeg ongeschonden doorheen komen, maar iedereen die SARS moet doorstaan, loopt het gevaar dat onomkeerbare schade aan de organen, met name aan de longen, optreedt. Leeftijd is niet relevant ten aanzien van het risico op orgaanschade.
Wees eerlijk. Ga niet voor een 'geruststellende' boodschap die in werkelijkheid niets meer biedt dan zalvende woorden. Ga in op de complicaties die optreden bij personen zonder comorbiditeit. Wees eerlijk over irreversibele schade door infectie met SARS-CoV-2 en over de lijdensweg die een deel van de bevolking te wachten staat. Dan is het verhaal compleet.
Op 16 maart 2020 werd bekendgemaakt dat van een lockdown als wijze van beheersing van deze crisis wordt afgezien. De toespraak op de nationale televisie was een kopie van het bericht dat al eerder op de site van het RIVM was geplaatst. Daar was te lezen dat niet voor een lockdown zou worden gekozen. Het concept van "groepsimmuniteit" werd als argument gebruikt om de gekozen tactiek te verantwoorden. Een deel van de bevolking waardeert de manier waarop de boodschap is gebracht ("geruststellend"), zonder te beseffen wat de bedoeling is.
Groepsimmuniteit houdt in dat minstens 60% van de bevolking geïnfecteerd dient te worden om de rest dekkende bescherming te bieden. Alleen onder toepassing van gecontroleerde methodiek kan groepsimmuniteit worden bereikt. Dat betekent dat een vaccin zal moeten worden verstrekt om de minimale dekking van 60% te kunnen bieden. De testfase voor vaccin mRNA-1273 vergt echter de nodige tijd: naar verwachting zal de test op menselijke proefpersonen op 1 juni 2021 worden afgerond. Groepsimmuniteit voor SARS kan niet worden bereikt door mensen ongecontroleerd bloot te stellen aan de pathogenen, omdat de meerderheid van de gemeenschap er nog geen immuniteit voor heeft ontwikkeld én omdat de (langetermijn)complicaties te ernstig zijn. Dat maakt dat groepsimmuniteit voor SARS-CoV-2 niet mogelijk is.
Een bezwaarlijk concept
Het concept dat enige tijd geleden is voorgesteld door het RIVM en op 16 maart werd voorgelezen door de premier, gaat geheel tegen dit medische principe van gecontroleerde opbouw van groepsimmuniteit in: de bevolking wordt 'at random' onderdeel van de proef, zonder dat een hypothese is gesteld. Zonder zorgvuldig ontwikkeld medisch beleid komt de lijn neer op 'we zien wel hoe de bevolking de ziekte doorstaat'. De bevolking willekeurig onderdeel laten zijn van een ongecontroleerde tactiek gericht op het verwerven van "groepsimmuniteit" is bezwaarlijk: de complicaties die worden veroorzaakt door infectie, kunnen ernstig en irreversibel zijn. Bovendien zal de ziekenhuiscapaciteit niet tegemoet kunnen komen aan het aantal patiënten dat gemiddeld drie weken lang op de Intensive Care Unit behandeld zal moeten worden.
Het voorgestelde concept neemt tot uitgangspunt dat voornamelijk personen zonder comorbiditeit bijdragen aan het opbouwen van groepsimmuniteit. Personen zonder medische voorgeschiedenis zouden minder getroffen worden door infectie met SARS-CoV-2. Die opvatting is in het geval van COVID-19 een misser: ook jonge personen zonder onderliggend medisch lijden worden ernstig getroffen door de ziekte.
Wees eerlijk over de risico's, in plaats van valse geruststelling te bieden
Wat niet werd benoemd: met ongecontroleerde blootstelling van de bevolking aan SARS-CoV-2 wordt een gok gewaagd en de inzet is mensenlevens. Of het lukt om daarmee een deel van de bevolking te beschermen, is hoogst twijfelachtig. Er wordt aangenomen dat jongere patiënten zonder medische geschiedenis er nagenoeg ongeschonden doorheen komen, maar iedereen die SARS moet doorstaan, loopt het gevaar dat onomkeerbare schade aan de organen, met name aan de longen, optreedt. Leeftijd is niet relevant ten aanzien van het risico op orgaanschade.
Wees eerlijk. Ga niet voor een 'geruststellende' boodschap die in werkelijkheid niets meer biedt dan zalvende woorden. Ga in op de complicaties die optreden bij personen zonder comorbiditeit. Wees eerlijk over irreversibele schade door infectie met SARS-CoV-2 en over de lijdensweg die een deel van de bevolking te wachten staat. Dan is het verhaal compleet.
