Ik heb geen mooi verhaal, over dat alles goed zal komen na een verlies.
Ik heb geen mooi verhaal, over dat ingrijpende gebeurtenissen ook iets positiefs op kunnen leveren.
Het is niet zo dat mijn toekomst alleen maar beter kan worden sinds ik de belangrijkste persoon in mijn leven kwijt ben.
Waarom "Het komt goed" zo'n belediging is. Ik ben eerlijk: mijn leven is kaal, vlak en leeg geworden. Het leven kent géén compensatie voor al het wrange
Mijn leven is kaal, vlak en leeg geworden, niet door somberheid en verdriet, maar door te missen wat voor mij het belangrijkst was in het leven. Het is geen schande om familie op de eerste plaats te hebben staan en het bestaan van die familieband te koesteren. De rest kon en kan me gestolen worden, ik beoog helemaal niet dat "een gelukkige toekomst tegemoet te gaan". Na alles wat is gebeurd, in de steek te worden gelaten en als toetje op snode wijze (door misbruik van het recht) mijn huis te zijn uitgetrapt, vind ik het gewoon een belediging als mensen alles proberen mooi te praten. Het leven kent geen compensatie voor al het wrange aan het bestaan, het is niet zo dat het goede na het kwade komt.
"Het komt goed" is dan ook één van de meest loze clichés die ik hoor. Als je zoiets tegen een ander zegt, wees er dan ook voor diegene als het echt nodig is. Uit daden blijkt het in ieder geval meestal niet en dan zijn zulke suikerzoete zinnen nergens goed voor. Ik heb in de eerste maanden vaak gehoord "Ik weet zeker dat het goed gaat komen". Ik was zélf dag en nacht bezig met werken en heb daardoor veel voor elkaar gekregen. Ik heb geen bijval gekregen van zogenaamde "vrienden".
Het is misschien moeilijk voor mensen als iemand confronterend is, maar ik wil graag eerlijk zijn. Het is niet "blijven hangen in misère", het is mijn dagelijkse realiteit dat ik geen naasten meer heb. Dat is niet motiverend. Zonder naaste heb ik niet iets om naar uit te kijken, want ik hecht niet aan carrière of spullen. Ik leef van dag tot dag, ik sta alleen op, ben op vrije dagen de hele dag alleen en ga alleen naar bed. Naasten zijn er niet alleen voor een referentiekader en morele steun, maar ook om te kunnen delen en voor gezelligheid. Dat heb ik allemaal niet meer in mijn leven.
Ik kan daar niet zomaar iets aan veranderen. Ik ben allesbehalve afhankelijk, maar ik geniet er niet van om alleen te zijn. Ik wil mensen die mijn humor aanvoelen, die actief zijn, die van gezelligheid houden, die net zo kunnen kletsen als ik. Misschien zijn er in mijn oord van oorsprong mensen zoals wij, mensen die onze karaktertrekken herkennen.
Overzicht: mijn berichten over verlies
1. [18:25] Visies op rouw- stop de clichés! Luister naar wat nabestaanden zélf te zeggen hebben en sta open voor vragen [+ de waarde van anticipatoire rouw]
Dit bericht heb ik in de eerste week na de dood van mijn moeder geschreven. Ik geef mijn geheel unieke visie op verlies en de waarde van anticipatoire rouw. Ik hekel de clichés waarmee mensen anderen bestoken. Ik concludeer dat de meeste clichés over rouw alleen maar pijnlijk en zelfs ronduit beledigend zijn.
Ik heb al vaak gezegd wat dan wél nodig is: laat mensen die een verlies meemaken, zélf praten. Laat ze zelf aangeven hoe ze zich voelen, maar vul niet voor ze in hoe ze zich zullen voelen. Erop uitgaan met iemand die net een naaste heeft verloren, kan heel waardevol zijn.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/02/visies-op-rouw-stop-de-cliches-luister.html
2. Er is nog altijd géén hulp voor naasten of nabestaanden- het is nodig dat er oog is voor hun welzijn en belangen! (Edit: zie update onderaan dit bericht)
In aanloop naar de dood van mijn moeder en daarna, heb ik maar liefst 5 maatschappelijk werkers gesproken die niets voor mij als nabestaande konden betekenen. Toen ik mijn eigen professionaliteit aanbood om nabestaanden juridisch bij te staan, bleken gemeenten en patiëntenorganisaties geen moeite te willen steken in dit initiatief. Als eenpitter kan ik het niet allemaal regelen.
Als je naaste in een intensief behandeltraject zit, gaat alle tijd en aandacht op aan de behandeling zelf. Terecht. Dat is wat ik als naaste ook wilde én deed. Ik wilde mijn moeder intensief bijstaan. Wat haar tijdens het ziekteproces enorm heeft belast, is dat er nooit oog is geweest voor de zorgen en het leven van de naaste(n) van de patiënt. Ze vond het vreselijk dat ik alles alleen heb moeten doorstaan en heeft veel moeite gehad met de gedachte dat ik nu nog alles alleen moet doorstaan. Naasten zijn het fundamentele sociale netwerk van de patiënt.
Als kind heb ik dit al ervaren. Eén van Nederlands bekendste oncologen was de behandelend arts van mijn moeder. Hij wordt in de media als een "fijne persoonlijkheid" en "warme, bij families van patiënten betrokken man". Ik heb wel anders meegemaakt. Ik was nog maar een schoolgaand kind dat net naar groep 7 ging. Meer dan een telefoontje met "Je moeder is succesvol geopereerd en ze gaat zo terug naar de kamer" heb ik niet van hem gehoord. Geen bezoekje als ik op de afdeling was, nooit de vraag hoe het met mij ging, niets.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/03/er-is-nog-altijd-geen-hulp-voor-naasten.html
3. [18:25] Het gemis (van een positieve, energieke persoonlijkheid) en ongrijpbare schuldgevoelens
Anderhalve week na het verlies, heeft de dankbaarheid plaatsgemaakt voor gemis. Een knagend gemis. Ik voel me schuldig, zonder dat ik het kan plaatsen. Soms voel ik plotseling een vreemd soort angst, die ik ook niet kan plaatsen. Nog nooit in mijn leven ben ik ergens bang voor geweest. Dit gevoel kan ik niet goed duiden, het is een merkwaardig soort angst. Het was een urgent gevoel van "Ik realiseer me dat ik helemaal alleen ben".
Ik mis haar als ik iets tegen haar wil zeggen. Iedere keer heb ik de neiging om iets lekkers voor haar te halen. Als ik heb gekookt, vind ik het intens sneu dat ik het niet met haar kan delen. Ik voel me vaak schuldig. Het is een ongrijpbaar schuldgevoel, omdat ik het niet helemaal kan duiden. Ik was er niet om haar een plezier te doen, maar ik wilde haar vanuit mezelf deelgenoot maken. In mijn rol als haar verzorger en waker was ik tevreden. Iedere dag naar het ziekenhuis en daarna dag en nacht ondersteunen en de verpleegkundigen assisteren, was voor mij iets om naar volle tevredenheid te doen.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/03/het-gemis-van-een-positieve-energieke.html
4. De keerzijde van "houden van"
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/03/de-keerzijde-van-houden-van.html
5. [18:25] De onmenselijke maat
Om 18:25 was ze dood. Er zou goed voor me gezorgd worden, was uren tevoren gezegd. Ik had er niet om gevraagd, die toezegging was zomaar gedaan. In welke zin dan? Direct na haar dood werd de kamer ontruimd en eindigden nauwelijks gebruikte spullen in de container. Mijn bed werd ook direct ontmanteld.
De protocollen moesten toch echt worden gevolgd. Die schreven voor dat ik als nabestaande zo spoedig mogelijk de palliatieve unit moest verlaten, ook al kwam er die avond een kamer leeg te staan die pas na het weekend zou worden opgemaakt voor de volgende patiënt en ook al waren er twee lege gastenverblijven waar een naaste normaal gesproken op de bank mag blijven slapen; als de patiënt dood is, is er ook geen ruimte meer voor de nabestaande. Ik heb begrepen dat het in hospices niet zo is dat een nabestaande gelijk uit de instelling wordt gejaagd, maar in een unit is dat kennelijk anders.
(Wat had ik gemoeten als ze in de nacht was gegaan?!)
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/03/de-onmenselijke-maat.html
6. [18:25] Hoe kom iemand zo in de steek zijn gelaten?
Op de afscheidsdienst van mijn moeder, bijna een week na haar dood, was ik samen met de begrafenisondernemer de enige aanwezige. Ik werd overmand door een gevoel van medeleven. Alsof het op mijn tong geschreven stond: "Hoe kun je zó in de steek zijn gelaten door iedereen?".
Ik had dat gevoel al voor haar dood en weet dat me dat voor de rest van mijn tijd hier dwars zal zitten. Hoe kan het dat iemand die geliefd was, daar alleen ligt? Ze was niet op zichzelf gericht of in zichzelf gekeerd, ze kende geen valse streken, ze was oprecht en iedereen kon bij haar terecht. Al sinds haar begintijd op chirurgie werd ze een fijne persoonlijkheid gevonden en werd ze door patiënten overladen met bedankjes en cadeaus.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/03/hoe-kan-iemand-zo-in-de-steek-zijn.html
7. Alleen-zijn
Mensen verstaan onder "Ik zal je met rust laten" eigenlijk "Ik laat je in de steek". Ik ben nu al een maand compleet alleen- en ik vind het verschrikkelijk. Al vanaf dag één heb ik te kennen gegeven niet met rust te willen worden gelaten, want het komt neer op geïsoleerd worden van anderen. Mensen zijn zo snel met hun "Je hebt het al druk genoeg". Ze vullen het gewoon voor me in. Ik kan het niet uitstaan dat mensen al klaar hebben. Nee, ik heb het niet druk genoeg, nee, ik wil niet in de steek worden gelaten. Dat is wel wat ze doen.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/03/alleen-zijn.html
8. [18:25] Teruggeworpen/7Noord/Duister
De eerste week passeerde snel, ondanks dat bijna iedereen me toen al in de steek had gelaten en ik alles zelf kon bekijken. Het was moeilijk om de beslissing te nemen over de dienst. De mensen die van tevoren hadden aangegeven "Je kunt me altijd bellen en ik wil graag samen met je aanwezig zijn op de dienst", lieten het afweten. Dat vond ik niet erg voor mijzelf, maar het feit dat zíj in de steek is gelaten zit me voor altijd dwars.
Af en toe verlang ik er opeens naar om terug te gaan naar de tijd waarin ze in het ziekenhuis lag. Dat vreemde gevoel tijdens het wachten op de uitslagen, was een mengsel van hoop op behandelmogelijkheden en het besef de belangrijkste persoon in mijn leven te gaan verliezen. Toch was er, met het iedere dag naar het ziekenhuis reizen en weer terug, nog enig gevoel van perspectief. In dat vacuüm van hoop en vrees zat iets bijzonders.
Al kon het niet erger dan dag en nacht dat gebroken gevoel te hebben. Mijn huis was mijn thuis niet, ik hoorde daar niet op dat moment. Wat juist nu zo sterk in mijn geheugen zit, is dat we iedere ochtend en avond belden. Ik moest altijd mijn telefoon bij me hebben om bereikbaar te zijn. Ik was altijd alert, maar dat was ik graag. Ik zou haar zo weer willen bellen. Het is zó raar om niet meer bereikbaar te hoeven zijn en niet meer alert te hoeven zijn omdat ik niemand meer heb. Ik heb letterlijk alleen nog mezelf.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/03/1825-teruggeworpen.html
9. [18:25] 'Wij vinden dit geen spoedgeval' (Hoe de ambulanceverpleegkundige met de ziekenhuisverpleegkundige een strijd voerde over bevoegdheden- over de rug van de patiënt)
In de vroege ochtend van 30 december, om 3:00, lag mijn moeder beneden op de grond. Ze kon niet meer opstaan. Ik belde direct de ambulance. Het ambulancepersoneel kwam met het verwijt dat onze vloer zo glad was en zei dat ze maar antislipsokken aan moest trekken. Ze zetten haar overeind en gingen weg. 'Dit is géén spoedgeval, we gaan weer'. Ik dacht dat het een geintje was en dat ze iets uit de ambulance moesten halen om haar te beoordelen. Mijn moeder was zojuist verlamd geraakt en kon niet meer opstaan, niet meer naar de wc lopen, niet meer zelf drinken pakken. De ambulance reed weg.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/03/1825-wij-vinden-dit-geen-spoedgeval-hoe.html
10. [18:24] Het Gemis (2)
Tussen waken en slapen in zijn mijn sterkste gevoelsmomenten. Ik zie sinds kort mijn moeder voor me, in de periode van haar ziekenhuisbezoeken, zelfs die keren dat ik nog een basisschoolkind was en niet mee kon naar haar afspraken. Ze heeft zoveel behandelingen moeten ondergaan. Iedere keer kwam ze er sterk uit.
Ik wil in mijn herinnering steeds terugkeren naar haar kamer in het ziekenhuis. Om haar weer te kunnen bezoeken. We wisten allebei niet waar we precies aan toe waren. Ook al was het besef er wel dat het niet goed ging aflopen, we probeerden er allebei het beste van te maken. Ik beleef nu heel sterk dat ze goed uit de hersenoperatie was gekomen en daarna razendsnel functies terugkreeg. Ze kon me toen ook nog iedere avond bellen als ik thuis was, ze noemde haar telefoon een levenslijn.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/03/1825-het-gemis-2.html
11. [18:25] Laatste Woorden. Belangrijke gevoelens uitspreken bij anticipatoire rouw en betekenisvolle laatste woorden
In de middag voor haar dood vroeg ze opeens of ik haar wilde omhelzen. Ik heb haar zo vaak als ze nog bij kennis was, benadrukt dat ik van haar houd. Net voordat ze doodging zei ze: "Wat moet dit zwaar voor jou geweest zijn". Dat was het moment waarop ik brak. Dat ze aan mij dacht.
Ik raakte haar aan. Haar huid werd iets harder en kouder. Haar ogen werden geel. De katheter was bloedrood. Haar organen waren aan het uitvallen. Toen haar ogen begonnen te rollen, heb ik haar met rust gelaten. Ik voelde dat de dood een moment is dat iemand niet belast moet worden. Ik ging op mijn bed naast haar bed zitten. Pas toen ik haar niet meer hoorde ademen, heb ik aan haar gevoeld. De pomp van het bed begon keihard te ratelen, de buurvrouw zette haar vernevelingsapparaat in de hoogste stand en ik voelde mijn eigen pols in plaats van de pols van mijn moeder.
Het is ontzettend belangrijk, zo niet het belangrijkst in het leven, om je gevoelens over de band met je naaste duidelijk te maken. Je krijgt die kans niet zo vaak in het leven. Als het leven wordt opgeslokt door dagelijkse beslommeringen, is het niet het juiste moment. Wanneer het juiste moment zich duidelijk aandoet (en ik ga altijd op mijn gevoel af), dan is dat een zegen.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/04/1825-belangrijke-gevoelens-uitspreken.html
12. [ Part 1] I've lost the most important person in my life, the only family I had. Now I have literally no one in my life. I thought I would succumb- but my grief is not dark, sinister or depressing
A few days before New Year's Eve 2022, my mother started to drag her left foot. She could not climb our stairs anymore. She had to sleep on a couch, which was a challenge in itself. That night, she slowly slipped from the couch and could not get up again. First thing in the morning she told me that she had been waiting on the floor all night. I felt awful. I wish she would have alarmed me, as I always do sleep lightly enough to get on my feet right away.
Due to the ambulance nurses' reprehensible actions, her brain surgery suffered a full week's delay
I dialled 911. Then a most astonishing thing happened. The ambulance arrived, the ambulance nurses commented on our "slippery" floor and blamed my mother for not wearing non-slip socks on a vinyl flooring. We have lived in a vinyl-adorned house for years without anyone ever dropping on the floor. The nurses sat my mother on the couch and they just went. I thought it was a bad joke. They refused to take my mother to hospital for an examination.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/04/ive-lost-most-important-person-in-my.html
13. [ Part 2 ] I've lost the most important person in my life. The only family I had. Now I am all alone. I have no emotional and social support. But I am not sad or dark.
Humans try to make sense. But there is no point in seeing loved ones dying from cancer, other than that it is mostly due to factors out of our reach, like (epi)genetic errors. In trying to make sense, feelings of justice are lost. Hence is why I tried to let go of adjusting any meaning to what happened. It should all be detached from my sense of justice. It is just what it is.
I said that grief, to me, is nothing like the clichés people repeat and believe. People say that grief is so intense, one could barely function during the first weeks or months. That scared me off, but it did not turn out te be like that for me.
"It will be so raw and hard during the first months, until you learn to live with that pain".
No, it's not raw to me. My days are not scattered with sadness and grief. I am not depressed, sinister, I don't appreciate people coming up to me to tell me that grief should equal being in a dark state of mind. I am not- and that is just not like me. I do resent my life, but I am not a dark, isolating, emotionally unstable person. It would be unnatural for me to sit in sadness. And I don't even have social support!
I have no family, I have no network of people who provide emotional support. Even in this enduring loneliness, I stand my ground. I noticed that people tend to find that shocking. It seems quite shocking to people that someone who has never had any support from anyone, even not after actively requesting professional assistance for these difficult medical cases, can stand her own ground.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/04/part-2-ive-lost-most-important-person.html
14. "We laten je maar met rust'. Dát vind ik verrot eenzaam
Juist door die opgelegde sociale isolatie waar ik in ben gestort, word ik regelmatig teruggevoerd naar herinneringen aan die pijnlijke, eenzame situatie in afwachting van mijn moeders operatie aan haar hersentumoren en de weken erna. Mijn onderbewustzijn brengt me iedere nacht terug bij de situatie in het ziekenhuis, haar eerdere ziekenhuisbezoeken die tot eind 2022 altijd een goede afloop hadden en de eenzaamheid die ik voelde toen ik op de hotelkamer moest zitten, in afwachting van wat komen zou.
Ik keek toen naar mezelf in de spiegel en zag een vreemde.
Niet omdat ik was losgezongen van de realiteit, maar omdat ik besefte dat mij een immens verlies stond te wachten. Er was geen opluchting en geen positief iets om te vinden, zeker niet in zo'n eenzame situatie waarin ik letterlijk niemand had om op terug te vallen. Mijn spiegelbeeld zou er helemaal alleen voor komen te staan. Ik zag op dat moment een anoniem iemand. Ik wist niets van onze familiegeschiedenis af, ik was de laatste persoon in dit land van onze familielijn. De gedachte bekroop me dat zomaar een familielijn zou worden uitgewist, alsof wij nooit hebben bestaan. Zo oneerlijk dat zo'n waardevol iemand als zij uit het leven zou worden gerukt.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/05/we-laten-je-maar-met-rust-dat-vind-ik.html
15. Hoe is het, om echt alleen te zijn? Wat doe ik hier eigenlijk?
Een toekomst zonder de belangrijkste persoon en dan ook nog eens een toekomst als volledig alleenstaand iemand, dat vind ik een verschrikkelijk perspectief waarvan ik me af en toe ruw bewust word: "Wat doe ik hier eigenlijk?" Ik hoef niet aan te horen 'Je leeft toch voor jezelf'', 'Je moet zelf het levensgeluk zien te vinden' en dat soort tegeltjeswijsheden waar toch niemand iets aan heeft.
Ik denk nog steeds "Je hoort helemaal niet dood te zijn, jij". Iemand die zo het leven omarmde, ondanks de vele tegenwerking die ze heeft gekregen toen ze kanker kreeg. Aan de andere kant was voor haar lang geleden al de dood gefixeerd. Dat was nog voordat ze voor het eerst de kankerdiagnose kreeg en nog los van de erfelijkheidsvraag, die veel later pas aan de orde kwam. Voor mij was het best een nare gewaarwording. Het was geen nare gewaarwording dat ze heldervoelend was, daar heb ik geen moment over in hoeven zitten omdat het onderdeel is van ons leven. Het was voor mij naar dat ze precies wist wanneer ze dood zou gaan. Af en toe probeerde ze het nog te relativeren door te zeggen dat ze niet in te toekomst kon kijken, maar natuurlijk stond het vast. Het enige wat ik kon doen, was alles zoveel mogelijk voor die tijd geregeld en gedaan hebben. Ik had graag een man gehad die bij me hoorde en die ik aan haar voor had kunnen stellen, maar die heb ik nooit ontmoet.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/06/hoe-is-het-om-echt-alleen-te-zijn.html
16. Het gemis, 5 maanden later
Het is nu vijfenhalve maand na de dood van mijn moeder. Anders dan mensen altijd maar herhalen, is de belangrijkste persoon in mijn leven missen totaal anders dan "De klap komt hard aan en de rouw is eerst rauw, totdat je ermee leert leven". De versleten woorden van andere mensen doen geen recht aan mijn gevoel.
Het ergst vind ik nog dat alleenstaande nabestaanden worden gediscrimineerd. Wij, de mensen die geen familie meer hebben na het verlies van een enig familielid, worden genegeerd, over het hoofd gezien, onze gevoelens worden miskend. Ik moest wél aanhoren hoe zielig en mensonterend het was dat iemand na een verlies terug moest naar huis (die persoon had bijval van familie en naasten en was dus niet alleen), terwijl ik van niemand steun heb gehad en op de avond van de dood van mijn moeder tot 's nachts moest wachten op een taxi omdat niemand me naar huis kon brengen.
De medewerkers van de palliatieve unit die tegen mijn moeder hadden gezegd dat ze goed voor mij zouden zorgen, wilden mij met het ov naar huis sturen (de halte lag op 45 minuten afstand) en alleen omdat ik volhield dat ik echt niet met al haar spullen om 23:00 's avonds 45 minuten kon gaan lopen, heb ik in de palliatieve unit mogen wachten. Ik had het liever zelf niet meer meegemaakt, maar er moest iemand haar afscheid regelen.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/07/het-gemis-5-maanden-later.html
17. Nooit meer
De herfst doet me denken aan het "waiting in limbo". Mijn moeder moest rond deze tijd van het jaar altijd voor onderzoeken. De herinneringen aan de tijd rond de onderzoeken blijven hangen. Ze doemen bij iedere vlaag van de herfst en het voorjaar op. Ik zou nu naast haar moeten zitten. Haar energie, haar humor en optimisme maakten dat ze een opvallende aanwezigheid was, ook voor mensen die haar ontmoetten.
In plaats daarvan is het nu al zes maanden "Nooit meer".
Niemand bij wie ik mijn gevoelens echt kwijt kan.
Nooit meer een reactie als ik iets aan haar wil laten horen.
Nooit meer haar deelgenoot kunnen maken. Dat is wat ik het ergst mis.
Soms denk ik "Stel je voor dat ik een man zou ontmoeten, dan kan ik hem nooit aan haar voorstellen".
De ontwikkelingen in het leven die ik niet kan delen, omdat ik haar nooit oud zal zien worden.
Ik heb geen referentiekader meer.
Ik mis de gedeelde humor. De "inside jokes".
Ik ga binnenkort mijn huis verliezen. Alles wat mijn leven was, is weg.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/08/nooit-meer.html
18. Het gemis
Ik word er vanaf de eerste dag al mee geconfronteerd dat mensen zeggen "Het is een heel eenzaam proces waar je zelf doorheen moet", terwijl mensen die met ziekte of verlies te maken krijgen, juist door hun omgeving worden genegeerd. Mensen vinden het zelfs "confronterend" dat ik er nooit pessimistisch/somber/triest/depressief uit heb gezien en totaal niet de behoefte heb om me thuis in stilte af te zonderen en te huilen. Genegeerd worden is wat verlies een eenzaam proces maakt.
Dat doet me steeds denken aan het algemeen heersende gebrek aan gemeenschapszin. Toen ik nog in het Daniel Den Hoed-Gasthuis verbleef in de eerste week van januari, ging ik direct op zoek naar gemeenschapszin, maar stuitte alleen maar op geslotenheid. Er was niemand om mee te praten. Anders dan het geschetste beeld, was het niet zo dat de mensen samen kookten en aten of samen in de lobby kwamen voor contact. In plaats daarvan zaten de gasten allemaal op hun kamer.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/08/het-gemis.html
19. De Atmosfeer van Gemis/het verlangen
De sokken die ik voor haar had gekocht, liggen in mijn handen. In een vlaag ben ik terug op haar ziekenhuiskamer.
De atmosfeer voelt hetzelfde als die periode in januari van dit jaar. Ik verlang terug naar die tijd. We wisten wel hoe het af ging lopen, maar niet wanneer. Tussen niets hoopvols en nog minder heen en weer te worden geslingerd. Het wachten, de eindeloze avonden. Om iedere dag terug te keren op haar kamer en 's avonds met een wrang gevoel weer weg te worden gestuurd, naar "huis", waar ze nooit meer zou komen. Voor het eerst sinds haar dood voel ik vlagen van de palliatieve unit. Die grauwe, mistige, wazige februaridagen voor haar dood hangen op dit moment in de lucht.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/10/de-atmosfeer-van-gemishet-verlangen.html
20. Survivor's guilt
My mother did not die of old age. She was absolutely not ready to leave. It is an unfinished story. I don't say that out of anger or denial. It not right, nor will it ever be right. It is not right that she was not given time to enjoy her life further. She liked to be here. She did not want to miss me, on the day of her death she felt deep regret that she was dying.
Missing her is not in "Grief is raw".
Missing her is in "There is so much that I want to tell you and so much I want to share with you".
Missing her is in so many emotions that still had to be lived.
And I even more experience survivor's guilt. She has had to endure so much suffering, we both had to endure suffering, it is what happens when a young mother gets cancer for the first time and all of her friends are letting her down because of the cancer-scare. And oh yes, she "looked too good to have cancer", so she was met with envy and scrutiny even though we had no one to fall back on when it was needed. How she eventually had to die from brain tumors, feels like being punished for a crime we have not committed.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/12/survivors-guilt.html
21. Het Gemis, 10 maanden verder
Ik voel me plotseling terug in februari 2023, toen ik in de week na haar dood tijdens het ontwaken tegen haar begon te praten en er geen antwoord kwam. Ik heb nachtmerries dat ze met verlammingen uit het ziekenhuis wordt gezet en dat we het thuis maar zelf uit moeten zoeken (het gevolg van hoe onmenselijk het ambulancepersoneel met ons is omgegaan en haar daadwerkelijk tijdens oud & nieuw met verlammingen heeft laten zitten).
Mensen kunnen nabestaanden wel eindeloos vertellen dat ze zich niet schuldig moeten voelen om er nog te zijn, maar survivor's guilt is van een andere orde. Het gaat erom dat ik niet weet hóe ik recht kan doen aan haar nalatenschap, op een manier die recht doet aan haar bestaan. Het gaat erom dat ik een waardige nabestaande wil zijn, de vertegenwoordiger en getuige van haar bestaan.
Haar missen is niet "Rouw is rauw".
Haar missen is "Er is zoveel dat ik je nog wil vertellen".
Haar missen is "Ik wil nog heel veel met je delen".
Het gemis zit in de gevoelens die nog hadden moeten worden geleefd.
https://rechtenadvies.blogspot.com/2023/12/het-gemis-10-maanden-verder.html
