Forensische relevantie schizofrenie en psychosen
De systematische meta-analyse van Douglas et al. (2009) rapporteert een toename van 49-68% risico op geweld. Een vergelijking met de referentiegroep van personen zonder psychische stoornis levert het beeld op dat psychose het risico op geweld met 268% verhoogt.
Prevalentie
Uit een dossieranalyse onder de TBS-populatie blijkt dat schizofrenie of een andere psychotische stoornis een van de meest voorkomende classificaties op As I van DSM-IV is (Ch. van Nieuwenhuizen e.a. 2011). In een statistisch onderzoek onder Duitse en Nederlandse forensisch gedetineerden, opgenomen in een kliniek met een hoog beveiligingsniveau, waren 111 van de 308 forensisch psychiatrische patiënten gediagnosticeerd met een psychotische stoornis, waarvan 53% de diagnose schizofrenie betrof. De psychotische stoornis NAO betrof 27% van de patiëntenpopulatie (Nijman, Cima & Merkelbach, 2003).
Symptoombeschrijving
De patiëntenpopulatie met schizofrenie vertoont onder meer de volgende
kenmerken: zelfoverschatting, grootheidswaanzin, obsessief denken en
bizar handelen (godsdienstwaanzin, paranoïde gedrag, ritueel handelen)
paralytische dementie (zoek in de wetenschappelijke database op "frontotemporale dementie",
M.B.), delusies, slecht beoordelingsvermogen, gebrek aan zelfevaluatie
en excessieve/ abnormale myosis. Het klinisch-neurologisch beeld is dat
de motorische coördinatie is geaffecteerd; bij schizofrene
participanten wordt het gebrek aan soepel verlopende oogbewegingen
geconstateerd (zie Torrey et al, 1994; bevestigend is het onderzoek van
Avila et al, 2006).
De positieve symptomen, acquisitief, zijn aan de psychose gerelateerde
verschijnselen: hallucinaties, delusies, desorganisatie in denken en
spraak en het vertoon van bizar gedrag.
Negatieve symptomen duiden op het verlies van normale functies, of het
gebrek daaraan, gelieerd aan de emotionele disregulatie (gebrek aan
emotionele expressie, apathische gezichtsuitdrukking, anhedonia) en
verminderde motivatie (alogia en avolitie, ziekte-inherent).
Epidemiologie
Verhoogd risico onder:
* migranten;
* stedelingen;
* cannabisgebruikers (correlatie DRD2 en AKT1, zie http://www.nature.com/articles/npjschz201525)
Predispositie: neurobiologische factoren
Erfelijkheid: 40-80% monozygote tweelingen, 17% broers/zussen, 17% dizygote tweelingen, 13% kinderen;
Genetische factoren neurale organisatie: DISC1, BDNF, AKT1, NRG1 (abnormaliteit dendronale ontwikkeling (spines));
Aanvang: adolescentie, correlatie met volgroeiing frontale cortex;
Cerebrale differentiatie
Verschil in structuur en functionaliteit corpus callosum;
Corticale abnormaliteit: verlies tot 4% per jaar van substantia grisea
(MRI: zie vnl. temporaal, frontaal en pariëtaal) bij adolescenten;
Ventriculaire abnormaliteit, vergroting. Algehele hersenvolume niet
geaffecteerd bij expressie van DISC1; ventriculi cerebri ten koste van
cerebrum;
Reductie prefrontale synaptische densiteit;
Hypofrontaliteit: gereduceerde metabolische activiteit (evaluatie: Minzenberg, 2009)
Dopamine-hypothese
Suppressie van positieve symptomen door dopamine-antagonisten
(chlorpromazine/ haloperidol, 1950). Blokkade van de D2-receptor.
Toepassing van amfetaminen: vertoon van positieve symptomen bij
accumulatie van dopamine in synaptische transmissie bevestigt
dopamine-hypothese.
Contra-indicaties:
Tijdsspanne effect blokkade dopaminereceptoren (uren) en verdwijnen positieve symptomen (weken);
Atypische antipsychotica: clozapine blokkeert 5-HT25-receptoren.
Typische en atypische antipsychotica zijn gelijkelijk effectief (vgl.
Jones et al, 2006).
Toediening clozapine kan de exocytose van dopamine in de frontale cortex doen toenemen, waarbij de symptomen van schizofrenie juist worden gereduceerd;
Supplementair L-dopa: reductie symptomen schizofrenie.
Bronnen
Mechanisms underlying psychosis and antipsychotic treatment
response in schizophrenia ( in vivo, blokkade striatale
D2/D3-receptoren) & "Dopamine dynamics
during {...} clozapine compared with haloperidol".
Zoeken via Pubmed
advanced, vrij te downloaden voor studenten en medewerkers Erasmus MC via
de medische bibliotheek.
Zoektermen toegepast in PubMed: "violence", "psychosis", "schizophrenia", "triggers", "prediction".
