Het lijkt wel of de consumentenkoop mijn stokpaardje is. Wat voor mijn andere specialiteiten gezondheidsrecht, algemeen overeenkomstenrecht, privacyrecht en gezondheidsrecht geldt, geldt natuurlijk onverminderd voor het consumentenrecht: ik doe er alles aan om "fair play" te bereiken op deze rechtsgebieden. De handelsgeest dient de dwingendrechtelijke bepalingen die de consument beschermen, te respecteren. Zo niet, dan volgen er juridische claims en kan ik dringend adviseren om het vertrouwen in een onderneming op te zeggen.
Gelukkig zijn er ondernemingen, óók massa-ondernemingen, die het consumentenrecht wel vlekkeloos naleven en zelfs meer service bieden dan wordt vereist! Als een onderneming goede service biedt, dan schrijf ik een positieve kritische recensie en/of doe ik een aanbeveling. Onthoud: als een verkoper in strijd handelt met het consumentenrecht, zit er iets niet goed bij de onderneming en is het zaak deze ondernemer voortaan te mijden.
Hoe het precies zit met het recht op herroeping/het retourrecht, het recht op een deugdelijk product en garantie kan als volgt in simpele stelregels worden gevat:
1. Iedere consument heeft recht op een deugdelijk product.
Dit is een product dat beantwoordt aan de koopovereenkomst. Een product dient minstens 6 maanden vrij van gebreken te blijven, in de meeste gevallen is dit nog langer (denk aan wasmachines, koelkasten, interieur en elektronica). Hebben gebruiksgoederen jarenlang de gebruikelijke "wear & tear" te verduren gehad, dan kan dit bij een vergoeding van schade aan het product redelijkerwijs in mindering worden gebracht op de restitutie. Als een product binnen zes maanden gebreken vertoont, wordt het geacht nooit aan de koopovereenkomst te hebben voldaan (art. 7:18 lid 2 BW) en dient de verkoper de aankoopsom terug te storten of een vervangend product aan te bieden (zie art. 7:21 en 7:22 BW);
2. Garantie? Niet relevant voor uw recht op een deugdelijk product, wel relevant om te kiezen tussen het terugsturen van het product naar de verkoper of naar de fabrikant
Verkopers en fabrikanten misbruiken stelselmatig de garantie om de consument te misleiden. U hoeft helemaal geen garantie te kopen om recht te hebben op een deugdelijk product, want dat recht heeft u gratis gekregen van de (EU-)wetgever. Garantie kan wél worden bijgekocht om ook na de eerste zes maanden reparatie of een vergoeding te krijgen als het product stuk gaat.
Laat u zich ook niet wijsmaken dat de restitutie die u dient te krijgen voor een gebrekkig product, een kwestie van "service van de zaak" is. De verkoper heeft daar namelijk helemaal niets over te zeggen en mag op zijn beurt de fabrikant aanspreken op het leveren van een gebrekkig product.
3. Het recht op retour/bedenktijd bij koop op afstand kan samenlopen met het recht op restitutie voor een gebrekkig product, maar is een andere rechtsfiguur.
Bij koop op afstand (via telefoon, internet of op straat) hebt u 14 dagen de tijd om u te bedenken over de koop. Deze rechtsfiguur is voor consumenten die het product nog niet hebben kunnen bekijken en beoordelen en voor consumenten die spijt hebben van hun aankoop. In beide situaties gaat het ongebruikte product terug naar de verkoper. Het product mag (behalve in opgesomde categorieën, zoals bederfelijke waar) wel worden geopend om het te beoordelen.
Het recht op restitutie voor een ondeugdelijk product is van geheel andere aard dan het herroepingsrecht voor spijtoptanten. Als het product bij ontvangst al kapot blijkt te zijn, dan valt het recht op restitutie voor een gebrekkig product weliswaar samen met de periode voor de bedenktijd, maar ook buiten die 14 dagen om dient u terugbetaald te worden. "U kunt het nu niet meer terugsturen" gaat niet op bij gebrekkige producten.
