zaterdag 25 januari 2020

Wijziging Participatiewet: taaleis: verhoog het taalniveau van klantmanagers en werkcoaches


7. Taaleis: minimaal maatschappelijk aanvaardbaar niveau
In de Memorie van Toelichting wordt de taaleis in verband gebracht met participatieverplichtingen in het kader van de re-integratie, sociale activering en de tegenprestatie.[1] Hiermee wordt gevolg gegeven aan de motie-Raemakers.[2] Het wordt aan gemeenten overgelaten om de taaleis te integreren in de re-integratie, sociale activering en tegenprestatie. Het minimumniveau van de taaleis wordt naar beneden afgesteld, op niveau 1F.

Vooraleerst moet het volgende worden opgemerkt. Re-integratietrajecten en tegenprestatieverplichtingen mogen de erkende, door DUO met studiefinanciering te ondersteunen cursussen, gericht op het afleggen van het staatsexamen NT2-Nederlands, niet vervangen. Anders dan re-integratietrajecten en tegenprestatieverplichtingen, kunnen de NT2-trajecten van opleidingsinstituten die te vinden zijn op www.ikwilinburgeren.nl, in aanmerking komen voor een kwaliteitskeurmerk. Erkende scholen die beschikken over het aanvullende ‘Blik op Werk’-keurmerk, richten zich op duurzame arbeidsparticipatie. 

Om te bereiken dat re-integratietrajecten, additionele arbeid in het kader van een tewerkstelling en tegenprestatieverplichtingen effectief zijn om de taalvaardigheid van uitkeringsgerechtigden te bevorderen, moet de waarborg worden gegeven dat de omgeving waarbinnen deze activiteiten moeten worden uitgevoerd, aan een minimaal maatschappelijk aanvaardbaar niveau voldoet. In de Participatiewet moet een bepaling worden opgenomen die voorschrijft dat klantmanagers en werkcoaches minimaal over C2-niveau beschikken. Thans is dat niet het geval. Ik vind het verbijsterend om een brief onder ogen te krijgen waarin een klantmanager van Nederlandse afkomst schrijft dat zij ‘een bepaald gegeven niet uit het hooft weet’ en dat een andere klantmanager telefonisch mededeelt dat zij ‘de gevraagde informatie niet ken gaan lopen zoeken’.

Ook is cruciaal dat overige participanten binnen re-integratietrajecten, het uitvoeren van additionele werkzaamheden gericht op arbeidsinschakeling en tegenprestatieverplichtingen, minimaal voldoen aan B2-niveau. Beschikken werkcoaches en overige participanten niet  over het niveau B2-Nederlands, dan is het voor een uitkeringsgerechtigde niet zinvol om deel te nemen aan het betreffende traject. Het vouwen van dozen in een omgeving met medeparticipanten die zich niet kunnen uiten in beschaafd Nederlands, kan niet bijdragen aan het bereiken van een maatschappelijk aanvaardbaar taalniveau.


[1] MvT Wetsvoorstel wijziging Participatiewet in verband met het verbeteren van ondersteuning van mensen in de bijstand, p. 2-3.
[2] Kamerbrief betreffende de uitvoering van de motie-Raemakers c.s. over meedoen vanuit de bijstand, 6 november 2019, p. 3.