"Waarom heeft niemand dit eerder gezegd?".
"Waarom wisten we dit niet?".
"Is er dan niemand die dit wist?"
"Het is achteraf, maar hadden we dit eerder geweten..."
"Na een jaar is duidelijk geworden waar het eigenlijk om gaat".
"We leven in gekke tijden.."
Kranten en andere media wenden graag verbazing voor. Mediatechnisch gezien werkt een scoop ("Er is een nieuwe ontdekking gedaan!") beter voor de verkoop dan mensen op tijd op de hoogte brengen van wat er komen gaat. Er is nog de mogelijkheid om via een opinieplatform waarschuwingen te publiceren die niet de voorkant van de krant zullen halen. Toch is ook in de opiniehoek de invloed van de gewenste publieke tendens te voelen. Eén actueel onderwerp illustreert dit.
Dat is de COVID-pandemie. Burgers, wetenschappers en belanghebbenden hebben hun bevindingen over beide kwesties geuit, maar de berichten vonden geen weerklank in de media. Ik heb zelf sinds maart 2020 berichten aan diverse grote dagbladen (waaronder het AD, de Volkskrant, NRC en Trouw) gezonden om Nederland te waarschuwen voor aërogene transmissie van het huidige coronavirus. Ook heb ik sinds maart 2020 opiniestukken ingezonden om de media erop te wijzen dat COVID een hematologische, trombotische ziekte is (het virus veroorzaakt de "bloedziekte" COVID, die gevaarlijk is vanwege de klontervorming in de organen) en als zodanig moet worden behandeld. Ik heb deze berichten gestuurd om duidelijk te maken dat de pandemie eindeloos zou duren als niet zou worden ingegrepen om verspreiding van het virus via de lucht aan te pakken. Wat betreft het karakter van de ziekte COVID, heb ik de media bericht over het belang van de grote internationale studies REMAP-CAP, ATTACC en RECOVERY.
Slechts in twee van de gevallen heb ik een gedeeltelijk inhoudelijke reactie ontvangen over de reden dat de stukken niet geplaatst zouden worden. In het geval van het NRC zou het stuk over REMAP-CAP niet geplaatst worden, omdat het "te specialistisch" was voor het lezerspubliek van NRC. In het geval van de Volkskrant was "het artikel gereed voor plaatsing, maar bleek de krant bij nader inzien te krap". Ik heb verslaggevers gesproken die de onderwerpen die ik op Rechtenblog ter discussie stel, belangwekkend en interessant vinden, maar die verder niets hebben gedaan om prangende kwesties landelijk aan de orde te brengen (voorbeelden: verdringing in het vaccinatieprogramma door grote organisaties die zichzelf in strijd met het programma vaccins toeschoven, schending van het universele recht van burgers op bescherming tegen pandemieën en de fiasco's die het gevolg zullen zijn van de valse berichtgeving dat "je anderen beschermt door je te laten vaccineren").
Homogenisering van het media-aanbod en het gevaar van a-kritische verslaggeving
Wat was de werkelijke reden dat wetenschappelijke gefundeerde brieven en opiniestukken van anticiperende schrijvers, onderzoekers en alerte burgers, niet geplaatst werden? Stukken die tegen de paradigma's van het kabinet en RIVM ingingen, kregen geen ruimte. Er was geen plaats voor "dissidenten" die zich op wetenschappelijk gevalideerd en geverifieerd bewijs baseerden. In plaats daarvan is er alle ruimte en aandacht voor de inadequate maatregelen die door het RIVM zijn uitgevaardigd en wordt het feit dat "maatregelen" zoals "1,5 meter afstand houden" en "handen wassen" niet op wetenschappelijk bewijs zijn gebaseerd, niet ter discussie gesteld. De verantwoordelijken voor het non-beleid worden niet verantwoordelijk gehouden door de media.
Waarom is er geen enkel groot mediaplatform dat wetenschappers wél ruimte biedt om Nederland erop te wijzen wat gedaan moet worden om een pandemie te bestrijden (N.B.: de Staat Nederland is wettelijk verplicht om pandemieën te bestrijden)? Dat heeft ermee te maken dat de media aan pluriformiteit hebben ingeboet door clustering van de nieuwsuitgevers. Met het onderbrengen van diverse media-identiteiten onder één groot concern, is het aanbod homogeen geworden. Nieuwsredacteurs die journalisten feitelijk opleggen om de neuzen dezelfde kant op te doen wijzen, zijn een grote bedreiging voor de kritische functie van de media.
Redacteur wijst bevolking erop om het RIVM klakkeloos te volgen
In 2020 werd door een redacteur nog opgeroepen om het RIVM niet te bekritiseren en de bevolking erop te wijzen dat alle burgers achter het kabinet zouden moeten staan om de pandemie aan te pakken. Gevaarlijk, omdat het kabinet juist evident inadequate maatregelen had uitgevaardigd, de maatregelen had gebaseerd op verdraaide conclusies op grond van een niet-gevalideerde preprint ('Diamond Princess') en ongemotiveerd voor het scenario "groepsimmuniteit" ging, de te volgen lijn die tienduizenden onnodige doden en miljoenen met langetermijnschade (orgaanfalen) door infectie met SARS-CoV-2 acceptabel moest laten lijken.
Géén kritische controle van het scenario "groepsimmuniteit" en de LCI-richtlijnen van het RIVM
Hier hadden journalisten de onderbouwing van het scenario "groepsimmuniteit" moeten controleren, evenals de referenties die vermeld werden in de LCI-richtlijnen. In plaats van te varen op het credo "het RIVM is het wetenschappelijk instituut, dus zal de onderbouwing wel op onderzoek zijn gebaseerd", was eenvoudig na te gaan dat al die tijd het algemene beleid is gebaseerd op de preprint "Diamond Princess". In het kort: de preprint stelde aan de orde dat de ventilatie op het schip in sommige gemeenschappelijke vertrekken tot wel 100% gezuiverde lucht aanvoerde en dat daarom het belang van adequate aanvoer van schone buitenlucht moest worden erkend. Het RIVM maakte hiervan dat "Ventilatie geen rol van betekenis speelde".
De media hebben een klankbordfunctie. In de praktijk fungeren de kranten en nieuwsomroepen als doorgeefluik, omdat geen (wetenschappelijke) verantwoording over het overheidsbeleid hoeft te worden afgelegd. In plaats daarvan herhalen media aannames en wordt constant gestuurd op "emotionalisering". Zo wordt de burger dagelijks wijsgemaakt dat de vrijheid van de Nederlandse burger in het afgelopen jaar is ingeperkt, dat iedereen depressief wordt van de "maatregelen", dat we allemaal binnen hebben moeten blijven en niet op vakantie konden, dat "wij" (jongeren) geen sociaal leven hebben gehad en dat alle jongere generaties een enorm offer hebben moeten brengen.
Doorgeefluik
Het concrete gevaar van het doorgeefluik, het reactieve karakter van de nieuwsmedia en het papegaaiencircuit is dat vanaf het absolute begin (januari 2020) geen aandacht was voor wat écht had moeten worden ondernomen om deze pandemie te voorkomen. Toen Nederland in maart 2020 in een epidemie verkeerde, was er geen aandacht voor de toepassing van evidence-based maatregelen om de crisis zo snel mogelijk te bestrijden. De kennis en ervaring van 20 jaar SARS-corona was er ook in 2019. Met niet-ingrijpende, kortdurende maatregelen kon de crisis worden afgewend. In januari 2020 werden waarschuwingen niet serieus genomen, want "het was er nog te vroeg voor".
In maart 2020 werd "Acceptatie kweken voor de verspreiding van het virus en onnodige doden" het paradigma, want "het was te laat om nog in te grijpen" (Nog géén 1% van de bevolking was op dat moment geïnfecteerd en indamming werd zonder motivering van de hand gewezen, M.B.). Kritische geluiden over het scenario "groepsimmuniteit" werden in maart 2020 in de kiem gesmoord met het \slappe excuus "achteraf is altijd makkelijk praten", of "Er zijn kennelijk 17 miljoen virologen".
In plaats daarvan is het voor de media zelf gunstig om de waan van de dag te blijven volgen. Zo lijkt het onthullend om pas in 2021 (20 jaar te laat) berichten te plaatsen als "COVID blijkt een bloedziekte te zijn!", "Het coronavirus verspreidt zich door de lucht, weten we nu" en berusten verslaggevers erin achter de feiten aan te lopen met uitspraken als "Waarom heeft niemand dit eerder onder de aandacht gebracht?". Het is niet waar dat niemand dit had kunnen zien aankomen. Nagenoeg iedere wetenschapper en iedereen die in staat is om referenties te controleren, maar ook iedereen die logisch kan denken, zag deze crisis daadwerkelijk aankomen. Scoopwaardig is het wel, om op de door de overheid zorgvuldig gecreëerde tendensen mee te varen.
''
