dinsdag 22 maart 2016

Internationaal handelsrecht: documentair krediet

Click to enlarge image

In het internationaal handelsrecht worden Nederlandse en Engelse termen door elkaar gebruikt. Gemakshalve heb ik bovenstaande goederen- en kredietstroom van de Engelse termen voorzien. Het is een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid, die evenwel wereldwijd toepasbaar is.

De verkoper/ exporteur en de koper/ importeur gaan een verbintenis aan (1). Waarom voldoet de koper niet direct de som aan de verkoper, wanneer de goederen aan de koper ter beschikking worden gesteld? Dat zou, evenals bij de consumentenkoop, op eenvoudige wijze kunnen geschieden. Nu is het echter zo dat goederen en krediet een langere weg afleggen; vaak worden de goederen vele malen verhandeld. Beide partijen hebben behoefte aan zekerheid. De verkoper wil logischerwijze zekerheid dat de koopprijs aan hem wordt betaald, waar de koper zekerheid wil hebben dat de eigendom van de goederen op termijn aan hem wordt overgedragen. Daartoe opent de koper per opdracht, krediet bij de issuing of opening bank (2). In de "Letter of Credit" of LOC staan de onderhavige goederen omschreven.

De bank van de koper geeft een garantie af en zendt de LOC aan de "advising bank" (3). De advising bank brengt een kredietadvies uit (4), inhoudende de mededeling dat de verkoper de documenten dient te verstrekken aan de bank. De goederen worden aan de koper verzonden (5). De Bill of Lading, B/ L, het bewijs dat de goederen in het vervoermiddel zijn geladen, wordt aan de bank gezonden (6). De verkoper krijgt op dat moment uitbetaald (7); de B/ L wordt doorgezonden naar de opening bank (8). De goederen zijn nog niet gearriveerd bij de koper. Volgens de documentenstroom wordt de B/ L door de opening bank naar de koper gezonden (9). Het debiteren van de rekening van de koper, vormt het sluitstuk (10).

Enkele kanttekeningen kunnen bij bovenstaande goederen- en kredietstroom worden geplaatst. Als advising bank (3) kan een met de (issuing) bank van de koper corresponderende bank worden aangewezen; het is ook mogelijk dat de bank van de verkoper als advising bank optreedt. De verkoper heeft geen (rechts)vordering op de advising bank, tenzij de advising bank als confirming bank optreedt. Nu heeft slechts de issuing bank een betalingsverplichting ten opzichte van de verkoper, wat niet direct valt af te leiden uit situatie (7).

Veelal controleert de issuing bank de documenten die zijn doorgezonden door de advising bank (8). Ten behoeve van spoedig handelsverkeer, kan de advising bank echter de B/ L controleren en tot (gedeeltelijke) betaling overgaan, zoals blijkt uit (6) en (7).  Natuurlijk controleert ook de issuing bank de documenten. Meent de issuing bank dat de documenten onjuist of onvolledig zijn, dan kan terugbetaling van de verkoper worden gevorderd. In de praktijk worden de document niet doorgestuurd naar de koper (9).