donderdag 6 april 2023

2,1 miljoen alleenstaanden en een wooncrisis die is gecreëerd door hedendaagse krottenkoningen

Met 2,1 miljoen alleenstaanden is deze groep niet bepaald uniek op de huizenmarkt. Het is dan ook volstrekte waanzin dat singles/alleenstaanden/eenpersoonshuishoudens al meer dan 15 jaar geen schijn van kans hebben op de woningmarkt, met name in de huursector. 

De huurwoningen in de onderste en middenprijsklassen vallen ten deel aan meerpersoonshuishoudens. Dat is niet omdat alleenstaanden geen recht zouden hebben op redelijke leefruimte. Het is een zorgvuldig gekozen tactiek van vastgoedspeculanten, die meer de vrije hand hebben om de grote doelgroep van alleenstaanden zo duur mogelijk te laten huren. Ter vergelijking: een grote gezinswoning in de onderste prijsklasse is nu gemiddeld tussen de 670-750 euro. Een kamer of hok voor een alleenstaande (diplomatiek aangeduid als "loft")  kost in de grote stad 1200 euro per maand en in de Randstad 2400 euro. Een kamer boven een viswinkel in mijn stad kost 2200 euro inclusief servicekosten, exclusief energie.

Het lukt de overheid en de speculanten om het publieke debat zo te manipuleren, dat alleenstaanden en ouderen het gevoel hebben dat zij kleiner moeten gaan wonen of geen recht hebben op een gezinswoning. De term "woonschaamte" is door herhaling ingeramd in het collectieve geheugen. Er zijn mensen die zelfs zijn gaan geloven dat zij bezwaard moeten zijn als zij te groot wonen voor hun leeftijd of gezinssamenstelling. Het CBS heeft recentelijk nog op redelijk suggestieve wijze gepubliceerd dat alleenstaande oudere vrouwen van 70-80 jaar groter wonen dan de gemiddelde Nederlander. Natuurlijk heeft de oudere geen verantwoording af te leggen aan anderen. Alleenstaanden of grote gezinnen worden niet in hun belangen geraakt als de oudere bewoner niet verkast naar een hok. Zo worden grote gezinnen evenmin in hun belangen geraakt als een alleenstaande of een klein gezin over twee of drie slaapkamers beschikt.

Naar elkaar wijzen met de verwijtende vinger is een mooie manier om af te leiden waar het om gaat: betaalbare huurwoningen worden grootschalig verkaveld, verkamerd en verpatst door hedendaagse krottenkoningen. Dit zijn geen ondernemers die Nederland iets opleveren, maar speculanten die vermogen vergaren zonder tegenprestatie te leveren en de woningnood vergroten om schaarste te creëren. 

Medebewoners die te maken krijgen met de dood van de hoofdhuurder, worden uit hun huurwoning geknikkerd. Niet omdat de gezinssamenstelling verandert na de dood van de hoofdhuurder, maar omdat de boel moet worden opgeleukt om de huurprijs flink op te kunnen schroeven. De huur van een huurwoning met een oppervlakte van 85m2 wordt naar verwachting van 700 euro opgedreven naar 850 euro per maand. Het frappante is dat medebewoners die na de dood van hun familie uit het huis worden geflikkerd, bij een lange inschrijfduur wél in aanmerking kan komen voor identieke gezinswoningen in een andere straat of wijk. Het gaat in werkelijkheid dus duidelijk niet om de gezinssamenstelling of het woonoppervlak, maar om de prijs. Ging het in wezen om passend toewijzen, dan zou de verhuurder niet het initiatief toekomen om een akkoordverklaring te geven voor de vergunning die in de grote steden is vereist.

Het is niet de bedoeling om de wooncrisis op te lossen. Was dat wel het geval, dan zouden er minimaal evenveel betaalbare huurwoningen worden teruggebouwd voor de gesloopte voorraad vastgoed. In mijn omgeving zijn stilzwijgend 1450 gezinswoningen gesloopt, waar volgend jaar 200 gesloopte woningen bij worden opgeteld. Om ophef te vermijden, is gekozen voor sloop in etappes: de eerste gesloopte wijk leverde een verlies van 700 woningen op, de tweede wijk die tegen de grond is gegooid telde 750 woningen. Daarvoor in de plaats zijn nog geen 300 huurwoningen teruggebouwd en wel in het hogere huursegment: 1000 euro kale huur per maand.

De resterende woonvoorraad van de jaren-1990 is al sinds de bouw verkrot door slechte funderingen, bezuinigingen op cement en stenen en isolatie. Ik betaal zelf de hoofdprijs voor een schimmelkermis waar in het eerste jaar na oplevering een gaslek is geweest, waar het water van de buren door het plafond en de muren heeft gesijpeld en waar de badkamer voor mijn bestaan al twee keer letterlijk uit elkaar is gevallen. Dat ontdekte ik door uitgebreid archiefonderzoek naar de geschiedenis mijn woning. 

Dus: ouderen moeten zich er volstrekt niet voor generen dat zij te ruim wonen, alleenstaanden hoeven zich geen schuldgevoel aan te laten praten dat zij de woning in beslag nemen waar ook een gezin zou kunnen wonen, kleine gezinnen hoeven zich niet aangesproken te voelen om te verkassen voor een groter gezin. De enige verantwoordelijken voor de wooncrisis zijn de speculanten, die vakkundig worden gefaciliteerd door de overheid.