Politieke vervuiling van de aanpak van de coronapandemie staat in de weg aan een effectieve bestrijding van de pandemie. Alleen medisch en wetenschappelijk relevante maatregelen zijn van betekenis, ook voor veiligstelling van de langetermijneconomie. Het níet treffen van wetenschappelijk adequate maatregelen belemmert de maatschappij in alle gelederen.
Ik roep in herinnering dat de internationale gemeenschap sinds 2003 was gewaarschuwd voor een herhaling van de SARS-coronacrisis, die in 2003 en 2004 beperkt bleef tot een epidemie dankzij tijdig optreden van overheden. Het coronavirus van 2003, directe familie van het huidige SARS-coronavirus dat COVID veroorzaakt, had weliswaar Canada en andere landen buiten Azië bereikt, maar werd in de kiem gesmoord door alert optreden. De economische schade bleef ook beperkt. Met de SARS-epidemie van 2003 vers in het geheugen, werd tussen 2004-2005 een draaiboek ter bestrijding van toekomstige SARS-coronacrises ontwikkeld door en voor de overheden van de internationale gemeenschap. Bij herhaling werden de politieke gemeenschap en wetenschappelijke wereld gewaarschuwd. In het voorjaar van 2019 werd een onderzoek gepubliceerd waarin de verwachting werd uitgesproken dat het coronavirus op korte termijn uit zou breken.
In Nederland is nooit een lockdown opgelegd en ontbreken op het moment van schrijven, 12 december 2020, nog altijd adequate maatregelen om de verspreiding van het coronavirus aan te pakken. De adequate, wetenschappelijke aanpak van het virus is verhinderd door de politieke strategie om géén korte lockdown (met testen, isoleren van gevallen, contactonderzoek en doorgaan met het behandelen van COVID-gevallen tot op de laatste casus) toe te passen, om aërogene en presymptomatische transmissie van het virus te ontkennen, om de werking van mondneusmaskers te ontkennen in strijd met in 2008 door het Ministerie van VWS uitgevoerd onderzoek en internationale wetenschappelijke literatuur (Professional and home-made face masks reduce exposure to respiratory infections among the population, Public Library of Science (PLOS One), 2008; 3(7): e2618).
In plaats daarvan kwakkelt het virus voort en worden bepaalde sectoren ongenadig en onevenredig getroffen. De quasi-lockdown in Nederland treft bijvoorbeeld níet de mensen die zo vrij zijn en zijn geweest om tijdens de voorjaarsvakantie, Pasen, de zomervakantie, de Black Friday-week, rond de komst van Sinterklaas en straks voor Kerst voor topdrukte op de woonboulevards en in winkelcentra te zorgen; de evenementensector en horeca worden daarentegen wél getroffen. Door het stijgende aantal infecties en het aantal COVID-patiënten dat in het ziekenhuis moet worden opgenomen, wordt de reguliere ziekenhuiszorg belemmerd. Door het nalaten van het treffen van wetenschappelijk essentiële maatregelen, worden de economie en volksgezondheid rechtstreeks geschaad (A modelling framework to assess the likely effectiveness of facemasks in combination with 'lock-down' in managing the COVID-19 pandemic, Proceedings of the Royal Society A, Mathematical, Physical and Engineering Sciences, 10 juni 2020).
Sinds het eerste gemelde geval van SARS-CoV-2 in Nederland, in de eerste week van maart 2020, geven mensen al aan "coronamoe" te zijn, dat "moet worden opgehouden met dat gedoe om een virus" en dat "het een vreselijk jaar is geweest". De moed is door een deel van de Nederlanders al opgegeven vóórdat ze ook maar een poging hebben gedaan om het virus in te dammen. Dat past goed bij de door de overheid uitgestippelde strategie. Indamming is direct aan de kant geschoven met drogredenen, om vol in te zetten op het scenario "groepsimmuniteit". Binnen dit scenario passen kwakkelende, halfslachtige maatregelen die niet worden gehandhaafd. Het scenario zou te maken kunnen hebben met de allocatie van geld en middelen (mondneusmaskers waren in februari 2020 bijvoorbeeld vergeven omdat de Nederlandse overheid de middelen beschikbaar had gemaakt). Frappant is dat initiatieven van (mondmasker)fabrikanten, testontwikkelaars, testlabs en ingenieurs reeds in januari en februari 2020 werden afgewezen.
Het gekozen scenario bleek natuurlijk een miskleun te zijn. Toegeven dat aërogene en presymptomatische transmissie van het coronavirus de belangrijkste verspreidingsvormen zijn én toegeven dat het SARS-coronavirus een bekend, ernstig virus is dat een groot risico voor de bevolking voor complicaties op de lange termijn met zich brengt, lijkt onmogelijk.
Het beroep wordt nog altijd gedaan op het "gezond verstand van de burger", wat inhoudt dat iedereen in staat is om zijn/haar verantwoordelijkheid te nemen én de juiste maatregelen in acht te nemen. Het beroep op het verantwoordelijkheidsgevoel van de burger is niet afdoende. Wetenschappelijk beproefde maatregelen moeten handhaafbaar zijn om ze landelijk toe te kunnen passen. Handhaving is alleen mogelijk als de Rijksoverheid en gemeentelijke overheden formele regelgeving uitvaardigen. Politieke inmenging is dus helaas onvermijdelijk. Recalcitrante, kinderlijke volwassenen wanen zich rebels als ze zich verzetten tegen noodzakelijke maatregelen om verspreiding van een virus tegen te gaan, al is het maar omdat verzet tegen de maatregelen wordt uitgelegd als verzet tegen de overheid. Complotters menen dat de luttele slappe coronamaatregelen die in Nederland gelden, de komst van een totalitair Naziregime inluiden. In dit land, waar burgers dagelijks aan dataveillance worden onderworpen en waar burgers zich weinig druk lijken te maken om de verwerking van hun persoonsgegevens, wordt een maatregel zoals een mondmaskerbeleid door complotdenkers uitgelegd als een aantasting van de persoonlijke integriteit en privésfeer.
In Nederland is de ruimte er om álles aan opinie te onderwerpen, dat past bij het door de Nederlandse overheid geadopteerde poldermodel, over alles eindeloos zeveren tot het te laat is. De ruimte is er om te bakkeleien: de effectiviteit van mondmaskers wordt eindeloos aan argwaan onderworpen, wetenschappelijk onderzoek wordt niet begrepen of genegeerd, zelfs de ernst van het SARS-coronavirus wordt onderworpen aan sentiment en meningen. Het is zelfs zo erg dat mensen met een minderwaardigheidscomplex zich tegen wetenschappers verzetten, omdat ze "niet willen luisteren naar mensen die deskundig zijn". De mensen die weigeren om maatregelen te treffen, zijn de mensen die werkeloos toekijken en balen dat het virus door de wereld blijft razen en voor het kwakkelen van bepaalde sectoren en de gezondheidszorg in stand laat.
SARS trekt zich geen barst aan van menselijke opinie. Het strookje RNA verspreidt zich alleen maar uitstekend in een samenleving waar de individuele mening over het virus en de maatregelen volop de ruimte krijgt. De kennis, ervaring en geschikte middelen zijn er om de verspreiding tegen te gaan, maar dan moeten mensen zich niet verliezen in conflicten over adequate maatregelen. De wetenschap staat in dienst van de mens, daar moet gebruik van worden gemaakt om een uitweg te vinden. Verzet tegen wetenschappelijk beproefde maatregelen is niet strijdlustig of rebels, het is stupide en infantiel.
De enige effectieve maatregelen zijn maatregelen om aërogene transmissie en presymptomatische/asymptomatische verspreiding van het virus aan banden te leggen. 1,5 meter afstand en handen wassen zijn géén effectieve maatregelen, omdat deze niet tegen aërogene transmissie werken. In het beleid moet de tertiaire besmettingsgraad worden betrokken. Tertiaire transmissie houdt in dat derden, die géén direct contact hebben gehad met een geïnfecteerd iemand, via tussenschakels worden besmet. Het gaat als een lopend vuur: zelfs als mensen 'slechts' 3 personen op visite hebben gehad, kunnen deze op hun beurt weer anderen besmetten. De realiteit is: 10 tot 20% van de mensen veroorzaakt 80% van de besmettingen (professor K. Prather, Ph.D).
 |
| Het belang van maatregelen tegen aërogene transmissie van SARS-CoV-2 |
 |
| Het overheidsbeleid ten aanzien van pandemiebestrijding: indamming is vanaf het begin zonder motivering terzijde geschoven |
 |
| Het coronavirus wordt presymptomatisch verspreid. Thuisblijven bij klachten is dus te laat |
 |
| Waarom 1,5 meter afstand niet helpt tegen verspreiding van dit SARS-coronavirus |
 |
| Wat het oog niet ziet: aërogene transmissie van SARS-CoV-2 |
