zaterdag 17 augustus 2024

Giftedness and myths- my personal point of view

#1 Gifted people like to show off their abilities, as if they feel special
The biggest myth on giftedness is that gifted people like to show off their abilities. Most gifted people are not even aware that they fit the characteristics of being gifted! 

To address other profound myths: giftedness is not one dimensional: it is not solely about cognitive performance. Tell-tale signs are often the early development of vocal communication skills, problem-solving tendencies, being "handy" and showing refined motor skills, along with quick wit and an extensive vocabulary. Adults may report that a gifted child seems to be "eagle-eyed" and has a high awareness of the world around them. 

#2 Gifted children and adults are socially and emotionally less developed compared to their cognitive abilities
Gifted children and adults are not socially awkward or emotionally less developed either. There is no such thing as "Being socially-emotionally behind because cognitive skills are so advanced". Communication errors with peers (either children and adults) arise when the differences in vocabulary, speed of processing information and memory are too big. Among grades of giftedness (gifted, profoundly gifted and genius), individual differences are as great as they are between the non-gifted and gifted. 

#3 Gifted people have an introverted focus and prefer solitude & quiet environments
With differences between non-gifted ("normal" people do exist! The majority of people don't have either high or low intelligence, but average intelligence), gifted children will oftentimes have to resort to solitude or introverted behavior when they don't have an innate introverted focus. While remaining quiet is mostly against the gifted individual's nature, their quick adaptive reasoning and quick communication style can leave them misunderstood by non-gifted peers. They either need to "slow down" or present themselves as moderately intelligent to be understood, or they get lonely being in the company of peers.

The prevalent factor in social experiences from gifted people is that they often do not share the same topics of interest and points of view with moderately intelligent peers. It is not so much about suffering from an "Alien Syndrome", but lacking continuity in conversation with people who don't understand the leaps that gifted people make and the matters that make them enthusiastic. Foremost, an equal kind of energy is missing.

#4 Gifted adults are underachievers because they have never developed perseverance and learning strategies/gifted students need to learn how to learn
This myths fails to understand that a hallmark of giftedness is a high capability to internalize new skills or to adapt to environmental changes. New knowledge will also be memorized without repetition. "Learning how to learn" applies to non-gifted people, who may need to repeat new knowledge. 

It is not true that gifted students have a hard time processing new knowledge in college. They may feel bored when college is not particularly challenging and therefore feel discouraged to read the literature and attend classes. In college, classes are also by default designed for students of average intelligence who need to internalize the literature in a certain order. Only a small amount of literature has to be read to prepare for class, whereas a gifted student has already finished the literature required for one semester.

#5 Giftedness shares similarities with autism (ASS)
Contrary to popular belief, gifted people do not share similarities with autistic people (ASS). Gifted people are extremely able to sense social cues and expectations, but often deliberately choose not to adapt to social conventions whenever those are deemed pointless. Gifted people are clear in communicating their needs. To gifted people, there is no confusion when it comes to understanding pronouns and sarcasm. Gifted people do understand why people use clichéd language everyday, but choose not to apply cliché themselves.

It is true that gifted children and even adults may be sensitive to sound, taste, view, scents and other sensory input. A child may, for example, become sensitive to the sound of a vehicle racing by. This is not a kind of "irrational fear"; gifted children often have an absolute pitch, enabling them to hear every sound produced. Gifted children and adults may seek to stimulate their ability to sense and appreciate fine tastes, scents and certain textures. A profound love for a certain dish or fabric is not due intolerance, whereas neurodivergent people may not be able to carry out their daily routine when being confronted with certain tastes or fabrics. 

Fears in gifted children may arise from their strong associative memory. Phrases and sounds can be frightening not because of their pitch, but because of a negative association attached to it. These fears are rooted in the anticipation of an emotional memory to re-occur.

#6 Gifted people are prone to perfectionism, they have high expectations and are their own worst enemy
Another myth that is hard to repel, is the view of gifted people being prone to perfectionism, having fear of failure and "having high expectations from themselves and others". 

#7 Gifted people are prone to depression and other types of mental burden
The last major myth is that giftedness is inherently linked to depression and mental burden. On the contrary, being gifted offers such flexibility in adapting to hardship that mental damage does not occur. Whilst initially being highly emotional, their innate drive to try their hands on anything to resolve problems will offer new avenues. Giftedness thus has protective properties. This is not because of experience, but extensive network refinery in the brain.

There has long been a negative bias towards giftedness and depression. This stems from unproven assumptions made by psychologists. An explanation is that these psychologists report anecdotal evidence from patients who may or may not fit the criteria for giftedness and depression. Gifted people who consult a psychologist may experience mental issues not inherently linked to their cognitive abilities. This does not amount to an overpresentation of the gifted with mental health issues. Also, gifted people presenting with existential questions may be misdiagnosed as individuals with anxiety or depressive disorders.

A 2023 study has set the record straight: there is no evidence to support the idea presumption that intellectually gifted people are prone to the development of mental health problems (High Cognitive Ability and Mental Health: Findings from a Large Community Sample of Adolescents, Journal of Intelligence 2023 Febl 11(2)).

Gifted people need the right amount of stimulation and contact with likeminded peers to develop themselves
All is not to say that being gifted equals being superior. Most gifted people don't view themselves as superior. The noun "gifted" is not even apt. Giftedness is just another way of quickly processing the world and using adaptive, advanced skills to resolve tasks. Another way to survive. 

But like everyone else, gifted people need to be enabled to use their brain capacity. Whereas many people are prone to burnout and fatigue from information overload, gifted people can easily get a boreout from understimulation. Being bored is not a luxury issue. Gifted people feel deprived, are prone to underachievement and may have a hard time focusing when being confronted with mundane tasks, sloth, repetition and a lack of understanding peers. Asking a gifted individual to slow down and take it easy when performing routine tasks is asking a racer to hit the brakes while accelerating. It is damaging and counterproductive to do so. 



woensdag 14 augustus 2024

Het gemis...naarmate de tijd vordert, is het alsof het verleden steeds dichterbij komt

Deze dagen voel ik de herinneringen van voor het verlies, alsof ik dichterbij het verleden kom.

Het is alsof ik haar aan kan raken. Hoe het zou zijn om echt eens naast haar te kunnen zitten, haar aan te kijken, als ze haar hoofd tegen mijn hoofd drukt. Ik wil het verleden herschrijven, maar dan met een goede uitslag het ziekenhuis verlaten. Ik verlang ernaar terug om een thuis te hebben. Ik weet hoe het was om het gezellig te hebben, maar dat is sinds 2022 voorgoed voorbij. 

Een naaste is zo belangrijk in een mensenleven. Wij mensen zijn misschien bijna allemaal zelfredzame wezens, maar soms hebben we morele steun, de aanwezigheid en warmte van een naaste nodig. Dat is fundamenteel. Naasten zijn een referentiekader, naasten kennen elkaars bijzonderheden, hebben een eigen gevoel voor humor en delen gevoelens die ze niet met iedereen delen. Soms is het omdat ze elkaars karaktereigenschappen goed kennen en zelfs met elkaar gemeen hebben. Zonder familie/naasten en zonder die speciale band en (h)erkenning, is het leven ontzettend kaal. 

Op sommige momenten heb ik behoefte om iets met haar te delen. Bijna iedere dag, maar soms in het bijzonder. Niets of niemand kan vervangen wat mensen met een sterke band met elkaar delen. 

Het is niet alleen het verlies van een naaste. Het is het verlies van ervaringen die we nog hadden kunnen maken. Het verlies van gelukkige tijden. Het verlies van de generatie voor mij, de schakel met het nabije verleden, alle belevenissen die zij had meegemaakt. 



zondag 11 augustus 2024

Bovenmodaal arm

Ik kies er bewust voor om openlijk over mijn leven te spreken. Ik heb niets met taboe; het is volkomen zinloos als mensen de schijn ophouden en voorwenden dat het allemaal geweldig gaat.

Na mijn thema's hoogbegaafdheid, eenzaamheid en leven zonder familie en naasten heb ik een nieuw thema om van te "genieten": armoede onder werknemers met een bovengemiddeld inkomen.

Ik zeg het volgende niet om te zeggen "Oh, wat zijn we zielig". Ik heb nooit zelfmedelijden, ook al heb ik geen levensgeluk (ik heb werkelijk geen naasten meer en de woning waar ik in ben gerot is niet leefbaar, in de eerste plaats door de nachtelijke overlast die iedere doordeweekse dag tot 03:00 duurt en in het weekend tot 05:30). Wat ik doe, is de ruwe realiteit bespreekbaar maken. Een realiteit die voor de meeste inwoners van Nederland anno 2024 geldt.

Vorig jaar werd ik mijn huis uitgezet na de dood van mijn moeder. Op onrechtmatige gronden, maar ik had niet de financiële middelen en tijd om door te procederen tegen de verhuurder- en de verhuurder heeft welbewust misbruik gemaakt van die positie. 

Ik was een vermogen kwijt aan het slopen van de tuin en van de inboedel die niet mee kon verhuizen. De kosten van de verhuizing heb ik kunnen drukken door dagelijks zelf 10 kilometer te lopen om de inboedel handmatig te verhuizen. Mijn bed kon niet mee, dus ik moest mijn bed afvoeren en slaap nu nog met een matras op de grond.

Ik ben verstoken van luxe, ik ga niet op vakantie, ik heb geen auto, geen vaatwasser en al dat soort gemaksspul. 

Ik heb te maken met het fenomeen van bovenmodaal verdienen en weinig bestedingsruimte overhouden. Als beginner verdiende ik al € 3700. Dat is op papier fantastisch, maar daarmee zat ik boven de inkomensgrens om ook maar ergens voor in aanmerking te komen. Driekwart van mijn inkomen ging en gaat op aan de vaste lasten. 

Het leven voor mij als alleenstaande zonder familie is duur. In de eerste plaats betaal ik maandelijks 1000 euro aan belastingen. Ik betaal daarnaast 800 euro aan gemeentelijke heffingen, verzekeringen worden voor mijn inkomenscategorie tegen de hoogste prijs doorberekend en ik betaal de schuld aan DUO voor het "sociaal" leenstelsel. Huurprijzen liggen tussen de 1200-2400 euro in mijn regio. Een hypotheek afsluiten en een woning kopen is een schijnoplossing; kopen zorgt niet voor bestedingsvrijheid.

Ik kom niet voor toeslagen in aanmerking. Voor energie en internet heb ik de laagst mogelijke prijs bedongen. Ik heb geen abonnementen, geen hobby's en nieuwe kleding kopen doe ik niet. Ik bezoek geen horeca. Buiten mijn werk om reizen doe ik niet, omdat reizen met de trein niet redelijkerwijs betaalbaar is.

Van mijn bovengemiddelde inkomen houd ik, na aftrek van de vaste lasten, 800 euro over. Dat lijkt redelijk, maar dit is de enige bestedingsruimte waarvan de boodschappen en incidentele uitgaven moeten worden betaald. Als de wasmachine of koelkast kapot gaat, kan ik geen nieuwe kopen.

De mythe is dat mensen met weinig bestedingsruimte, kennelijk niet goed zijn in budgetteren. Het gaat hier niet om een uitgavenpatroon. Een uitgavenpatroon is iets waar mensen zeggenschap over hebben; te hoge vaste lasten en te dure boodschappen door de aanhoudende nepinflatie/marktmisbruik in de voedingsindustrie zijn géén posten waar mensen autonomie over hebben. Ik heb nooit schulden gehad en weet zuinig te leven. Ik kan evenwel geen financiële reserves aanleggen.

Wat is de oplossing? Ik sta iedere dag om 04:45 op en kom om 19:00 thuis. Ik vind het niet erg dat mijn leven om werk draait. Op dit moment ben ik op zoek naar een bijbaan om ook in mijn vrije tijd te verdienen. Het omslagpunt kom ik echter al tegen bij mijn bovenmodale inkomen; als ik boven de € 4000 per maand verdien, blijft netto niet veel meer bestedingsvrijheid over.

Ongevraagd advies        

Toen ik vorig jaar schreef over de hoge kosten die ik had door de gedwongen verhuizing, kreeg ik van alle kanten ongevraagd advies. Zoals altijd, was het weer zinloos ongevraagd advies: "Er is vast wel een potje bij de gemeente" en "Je kunt proberen om bijzondere bijstand aan te vragen, niet geschoten is altijd mis". 

Zo vervelend en onnadenkend. Natuurlijk kwam en kom ik nergens voor in aanmerking. De bijzondere bijstand is al helemaal een afgesloten route voor mensen die boven de inkomensgrens verdienen. In het geval van de bijzondere bijstand is die norm bewust extreem laag: burgers die vanaf € 1200 bruto per maand krijgen, worden uitgesloten van de bijzondere bijstand. Alleenstaanden met een uitkering van meer dan € 1000 hebben in mijn regio zelfs geen toegang tot de Voedselbank. 

Conclusie

Bovenmodaal verdienen betekent anno 2024 dat de druk van de vaste lasten extreem hoog is. In mijn geval ben ik meer dan driekwart van mijn inkomen kwijt aan niet-variabele lasten; kostenposten waar ik geen enkele zeggenschap over heb. 

Ik kom niet in aanmerking voor gunstige financiële constructies, zoals toeslagen of kortingen op de verplichte verzekeringen. 

De huur en de belastingen leggen de grootste druk op het inkomen. Na aftrek van de vaste lasten houd ik 800 over voor boodschappen en incidentele uitgaven. Dat houdt in dat ik geen financiële reserves heb. 

Ik kijk uit naar de mogelijkheid om mijn fulltimewerk te combineren met een bijbaan in mijn vrije tijd. Het enige punt van bezwaar is dat ik daar financieel niet mee vooruit kom, omdat netto ongeveer hetzelfde overblijft.

Ik ben me ervan bewust dat dit voor velen geldt- het is niet alleen voorbehouden aan alleenstaanden, maar ook aan gezinnen die qua inkomen overal buiten vallen. Ook mensen die niet kunnen werken, komen vaak niet in aanmerking voor verbetering van hun bestedingsruimte. In Nederland zitten "we" bijna allemaal in hetzelfde schuitje: als je veel verdient blijft er niets over, als je een inkomen onder de armoedegrens hebt blijft er niets over en de tussencategorie (beneden modaal, maar boven de minimumgrens) heeft ook geen toereikende middelen van bestaan.




zaterdag 10 augustus 2024

Prestatiedruk ~ Gebrek aan organisatie

Het is nogal geliefd om te zeggen dat de wereld anno 2024 veeleisend is en dat de prestatiedruk hoog ligt in de westerse maatschappij.

Ik denk daar genuanceerd over. Het dagelijks leven is juist extreem gericht op entertainment en "ontspannen!", "Neem je tijd!", "Denk aan je pauzes!", "Je werk kan morgen ook wel worden afgerond". Ieder onbewaakt moment zitten mensen van alle leeftijden op hun telefoon om naar onzinfilmpjes te kijken of te gamen. 

(Het is overigens niet zo dat sociale media en smartphones de mens minder sociaal hebben gemaakt. Het is niet zo dat passagiers vóór 2010 wel met elkaar in gesprek gingen in de trein, of dat er op straat diepere conversaties plaatsvonden. Mensen zijn blij dat ze geen ongemakkelijke stiltes meer hoeven te verduren. Het "liftstaren" met onbekenden wordt zelfs ondervangen door tussenkomst van de telefoon)

Wat is prestatiedruk eigenlijk? Op de universiteit ging het geregeld over de druk om alle tentamens en de scriptie te moeten halen, bijbanen te hebben en voor naasten te zorgen. Dat is niet anders dan voor de vorige generaties. Het is niet extreem om van een student te verwachten dat de tentamens worden gehaald. 

Zo is het ook niet veeleisend om te verwachten dat werknemers, managers en ook werkgevers doen waarvoor ze worden betaald. 

Ik zie precies waar het wél aan ligt, dat mensen onredelijke druk ervaren.
Dat heb ik in enkele grote organisaties bemerkt. Het ligt aan een gebrek aan organisatie en efficiëntie, maar ook aan het ontbreken van een aanspreekpunt- een vertrouweling die weet met welke uitdagingen en belemmeringen mensen in een organisatie te maken krijgen. Iemand die knelpunten bespreekbaar maakt, in plaats van ze te ontkennen. 

Als mensen in een organisatie een bepaalde kennisoverdracht missen, geen aanspreekpunt hebben om op gelijkwaardig niveau mee te praten en als het overzicht kwijt is, gaan het tempo en de efficiëntie omlaag. De zaken stapelen zich op, waardoor iedereen uiteindelijk overspoeld raakt.

Wanneer niemand de leiding neemt of niemand openstaat voor kritiek en de frustratie toeneemt, gaat de moraal omlaag. Mensen werken dan met een blik van "Het zal wel" en "Iedereen doet maar wat".

Vaak wordt gepleit voor meer salaris. Er is niets mis met opkomen voor je waarde en afdwingen dat je inspanningen mogen worden beloond. Het is alleen niet genoeg om de werkdruk in inefficiënte organisaties weg te nemen. 

Daarvoor is het vooral belangrijk om organisatorische problemen bespreekbaar te maken en de belemmeringen te erkennen.
Het kan zijn dat een ict-systeem niet goed functioneert of niet is aangepast aan de werkzaamheden. Dan werkt het averechts om dagelijkse belemmeringen te ontkennen.

Het werkt ook niet om te doen alsof het aan de werknemers ligt en problemen te reduceren tot "Dat is jouw ervaring". Dat is het onterecht persoonlijk maken van problemen die in alle sectoren worden ervaren- van de zorg en het onderwijs tot het bestuur.

Ik weet zeker dat iedereen in een organisatie baat heeft bij het hebben van een aanspreekpunt- en dat moet vooral iemand zijn die op gelijkwaardige tred staat, maar wel veel ervaring heeft. 

Ik ben zelf van het type-"Alles direct bespreekbaar maken". Ik heb er géén zin in en zie er ook niet het nut van in om over belemmeringen te zwijgen en onverschillig te worden. Niet iedereen en niet iedere organisatie zal dit waarderen; onterecht wordt het assertief bespreken van knelpunten als confronterend gezien. In de Nederlandse cultuur en in dit tijdperk is passief-agressief gedrag de norm. Mensen houden hun mond net zolang tot ze wrok koesteren en ventileren hun ongenoegen door achter de rug van anderen om te lullen. Of ze uiten zich uiteindelijk en verliezen zich in ordinair jijbakken ("..maar jij!").

Ik kan diplomatiek doen en mijn visie voor me houden. Ik kan ook passief-agressief worden en mijn gevoelens verbergen. Toch kies ik er bewust voor om me te uiten. Ik doe dat niet met verwijten en niet met drogredenen.

Ik doe het precies zoals ik het voel: ik zeg "Weet je wat ik frustrerend vind?". Daarna vertel ik wat ik precies ervaar. De meeste mensen staan dan wél open voor een gesprek. Het begint met begrip of herkenning. 

Die lijn zou moeten worden doorgetrokken naar de organisatiecultuur. Niet op een lokaal niveau, maar binnen de meeste sectoren.






zondag 4 augustus 2024

Heldervoelendheid

Het fenomeen heldervoelendheid wordt altijd verkeerd uitgelegd. Het is géén glazenbollenwerk, geen "geloof dat er méér is dan dit", geen restant van een bijnadoodervaring en heeft ook niets te maken met de mythe van een zesde zintuig. Evenmin met wat gewone mensen (zonder deze eigenschap) "spiritualiteit" noemen. 

Met heldervoelendheid word je geboren. Vaak heeft een ouder het ook. Het is een wijze van scherp waarnemen. Heldervoelendheid is een uitingsvorm van intelligentie, net zoals intelligentie zich in sterke fysieke of verbaal-cognitieve vaardigheden kan uiten.

Ik ben van geboorte heldervoelend. Dat is niet makkelijk. Ik doorzie wat mensen proberen te bereiken met hun gedrag. Als ik in een nieuwe groep kom, weet ik bijna gelijk hoe de sociale "hiërarchie" is.

Wat anderen in hun gedachtenwereld beleven, geldt niet voor mij. Het door de meeste mensen gebruikte vocabulaire speelt niet in mijn wereld. Om een paar voorbeelden te geven:

"Het is jouw interpretatie", "Vertrouw je hem niet?!" en "Door ervaring met mensen, wordt het vertrouwen in de mens in het geheel minder".

Voor mij zijn die persoonlijke emotionele kleuringen niet relevant. Ik voel mensen zoals ze zijn en ik neem hun intenties vrijwel altijd waar. Als ik doorkrijg dat iemand oneigenlijke intenties heeft, dan heeft dat niets te maken met het persoonlijk gekleurde "Ik vertrouw hem niet". 

Hoe werkt heldervoelendheid voor mij?

Mensen geven altijd signalen door. Ze kunnen meester zijn in het subliem manipuleren van hun omgeving. Ze kunnen hun mimiek trainen om charmant /vriendelijk over te komen. Ik voel aan dat mensen iets voorwenden. Dat komt doordat mensen tegenstrijdige signalen afgeven. Ik zie het niet alleen aan de oogspieren en spieren van het gelaat, ik voel ook dat mensen die zich anders voordoen, voor een vreemde atmosfeer zorgen. Het is alsof ze een zweem van onoprechtheid om zich heen dragen. 

Ik heb het nog nooit fout gehad met mijn "gave" om mensen te doorzien. Het lastige is wanneer anderen iets niet doorhebben en zich laten misleiden door de charmes van een onoprechte persoon. Soms komen mensen jaren later naar me toe om te zeggen 'Hoe kon het, dat je hem/haar gelijk doorhad?'.

Wie niet heldervoelend is, kan evenwel omgaan met onoprechte mensen. Let vooral op de volgende aspecten: onoprechte mensen bedienen zich vrijwel altijd van manipulatieve drogredenen. Kritiek wordt gepareerd met "...maar jij!" en valse vergelijkingen. De schijn van concurrentie wordt opgehouden: mensen worden door deze personen tegen elkaar opgezet en gereduceerd tot onderwerpen van het roddelcircuit ("Ik heb gehoord dat.."), om zo de aandacht af te leiden. Opgewektheid wordt bij al de minste schijn van kritiek vervangen door verwijten. Onoprechte personen staan ook niet open voor discussie. 

Een geliefde en zeer voorspelbare uitspraak van onoprechte mensen is "Jij vat het kennelijk zo op". Dat zeggen mensen als ze geconfronteerd worden met hun eigen uitlatingen. Bij tegenstrijdige uitspraken en valse opmerkingen ligt het opeens aan de interpretatie van de ander. Of nog mooier: "Kennelijk was er sprake van miscommunicatie". Het ligt dan aan het medium en er is altijd sprake van ruis, in plaats van dat de persoon uitkomt voor de intenties die achter de uitspraak zaten. 

Menselijk contact bestaat bijna volledig uit miscommunicatie, omdat iedereen een ander referentiekader heeft. Snedige uitlatingen, jijbakken, valse vergelijkingen en voeding geven aan een roddelcircuit zijn echter géén voor diverse interpretatie vatbare handelingen. Ze moeten worden gehoord zoals ze naar hun aard zijn: vormen van (sublieme) manipulatie.

Ik kan ook niets met vragen als "Hoe gaat het?", of "Hoe was je weekend?". Het is niet dat ik een hekel heb aan vragen. Bij mij komt direct een veelheid aan associaties op in de vorm van gevoelens. Dat is zo genuanceerd dat oppervlakkige vragen zich niet lenen voor een oprecht antwoord. De meeste vragen van mensen doen welbeschouwd ook geen recht aan wat wij allemaal als mens meemaken. Als je je echt in een ander verdiept, is het het best is om iemand níet te bestoken met vragen, maar diegene zélf te laten vertellen.